Skip to main content

Heel de wond

Geschreven door Blogdoc

Een jaar geleden bracht de Onderzoeksraad voor de Veiligheid een rapport uit met daarin een evaluatie van de maatregelen die de regering heeft genomen tijdens de coronatijd. Daar was wel het een en ander op aan te merken. Ook het wetenschappelijk bureau van het CDA schreef een evaluatie en ook hierin was de kritiek op het beleid bepaald niet mals. Dat laatste kon nog wel weggemoffeld worden door de oude media, die tegen beter weten in roepen dat ze onafhankelijk nieuws brengen, maar als eigendom van een tweetal Vlaamse mediareuzen vooral allemaal dezelfde kant van het verhaal belichten. De regering kon er echter niet onderuit om het OVV onderzoek te bespreken, want daartoe had zij zelf opdracht gegeven. Het was een zeer kritisch rapport: de besluitvorming was onduidelijk en niet transparant. Er werd vooral gestuurd op getallen. In verpleeghuizen voltrok zich een ‘stille ramp’ en de regering had totaal geen oog voor zaken als sociale gevolgen, de gevolgen voor de jeugd of het psychisch welzijn van kwetsbaren. Het was min of meer dezelfde regering die na het debacle van de Toeslagenaffaire beterschap had beloofd met mooi klinkende mea culpa’s en loos gebleken beloften met als nauwelijks verholen adagium: alles voor het pluche.  

In het debat over het OVV rapport was het niet anders. Op de vraag of het kabinet niet te hardvochtig was geweest jegens degenen die zich niet hadden laten prikken met het nauwelijks onderzochte ‘vaccin’ was het antwoord een bekende Ruttiaanse woordsalade waarvan neerlandici vermoedelijk pas over enkele decennia de ware betekenis bij benadering zullen kunnen ontwarren. Oké, wellicht was men te hard geweest, “misschien onbedoeld, maar zeker niet bedoeld”. Het is een antwoord in de categorie ‘geen actieve herinnering’ of  of ‘proactief archiveren’, steeds met dezelfde betekenis: “ik ben hier nu eenmaal niet om verantwoording af te leggen”.

De werkelijkheid is klip en klaar: de regering heeft er alles aan gedaan om de polarisatie in de samenleving maximaal aan te wakkeren. Zo heeft de Jonge gesteld dat het “arrogant is om niet mee te doen aan het vaccineren”, heeft hij aangegeven ‘’nul begrip” te hebben voor mensen die twijfelden over de prik en meende hij dat IC bedden “bezet werden door ongevaccineerden”. Vermoedelijk had hij die mensen liefst eigenhandig hun bed uit gesleurd en op straat gesmeten. Voor de zekerheid was hij overigens niet aanwezig bij het debat, want geen minister meer. En zo kon het gebeuren dat geen van de verantwoordelijken het lef had om ook maar enige rekenschap af te leggen over de gevolgen van de onder hun ambtsperiode begane misstanden. In de politiek kom je kennelijk gewoon weg met dit soort gekonkel, maar met democratie heeft dit alles natuurlijk bitter weinig meer te maken. 

Excuses werden niet gemaakt (daar gaan doorgaans enkele eeuwen overheen), maar goed, Rutte gaf dus toe dat de regering te hardvochtig geweest was. Dat lijkt me het understatement van het jaar. Net als in de Toeslagenaffaire, waar systematische discriminatie van regeringswege usance was, is discriminatie tijdens de coronatijd opnieuw door de regering genormaliseerd. “Niet normaal maken wat niet normaal is”, had Willem Alexander ooit gezegd, maar ja, dat is, zo is wel gebleken, natuurlijk meer voor de bühne. De QR code was een gedrocht waarvan men ook achteraf zelfs niet de moeite heeft genomen om het nut ervan aan te tonen. Toch werd hij gebruikt voor geïnstitutionaliseerde discriminatie. Ineens was toch normaal gemaakt wat niet normaal was. 

Het ergste daarvan was nog wel dat de regering een groot deel van de bevolking zover heeft weten te manipuleren dat mensen dit gewoon lieten gebeuren. Als gevolg van een beleid van bewust gecreëerde tweespalt, aanjagen van angst en dwingende maatregelen vond een groot deel van de bevolking het kennelijk oké dat anderen werden buitengesloten. Het werd, zo leren wij uit  WOB documenten, versterkt doordat de vrijheid van meningsuiting werd opgeheven door een innige samenwerking van de regering met de veiligheidsdiensten en speciale psyop teams, want er was slechts één mening toegestaan. Toen de regering haar verbindende taak verzaakte en een Staatswaarheid instelde voelden degenen die de zwaarbevochten vrijheid in gevaar zagen komen de verantwoordelijkheid om hun medemens de ogen te openen. De regering creëerde een vijandbeeld van hen, benoemde hen bij ministerieel decreet tot asocialen, isoleerde hen en gaf opdracht hun vrijheid van meningsuiting online op te heffen. Het miste zijn effect niet, want veel gezagsgetrouwen gingen zelfs hier weer in mee. Het leidde tot problemen en verwijdering tussen vrienden, binnen families en zelfs tussen ouders en kinderen. De impact daarvan is enorm. Het gemak waarmee mensen ertoe gebracht blijken te kunnen worden om de schouders op te halen wanneer hun naasten buitengesloten werden, is schokkend. Dat mensen gemakkelijk te manipuleren zijn om normaliter ongewenst of schadelijk gedrag te gaan vertonen is weliswaar in psychologie en filosofie al tientallen jaren bekend en beschreven, maar het in de praktijk ervaren ervan geeft toch een enorme knik in het vertrouwen. Slechts een enkeling stond op en nam het op voor de gediscrimineerde naasten. Massaal keek men de andere kant op. Hoe gemakkelijk is het dan om nog veel verder te gaan? Waar ligt de grens, en is die er eigenlijk wel? Hoeveel van de mensen die dit achteloos toelieten, hebben achteraf ingezien dat ze gestuurd werden door zorgvuldig bedachte psychologische trucjes? Wie is zo flink geweest om te vragen hoe dat voelde, om zelf hierop terug te komen en toe te geven dat ze hun collega, vriend of familielid nooit hadden mogen laten vallen? Pijnlijke vragen die niet verdwijnen als ze onbesproken blijven, maar die de meesten wel uit de weg gaan.  

Dit desastreuze beleid heeft Nederland verwond. Het is onbegrijpelijk dat er zo weinig aandacht is voor deze kwestie die voor talrijke mensen zo traumatisch is geweest. Velen hebben zich in de steek gelaten gevoeld door de mensen op wier loyaliteit ze meenden te kunnen rekenen. Dat is een fundamentele knauw in het vertrouwen. Het bagatelliseren en verzwijgen hiervan maakt het extra pijnlijk. Maar hoe moeten we hiermee verder? 

Het blijven meedragen van boosheid en verwijt zal alleen verliezers kennen. Daarom zullen we met degenen om wie we geven uiteindelijk met empathie en begrip nader tot elkaar moeten zien te komen. Wat daarvoor nodig is, is allereerst een oprechte en authentieke introspectie bij beide partijen. Degenen die alles maar lieten gebeuren zouden bij zichzelf te rade kunnen gaan of zij niet ergens een grens hadden moeten trekken, bijvoorbeeld toen discriminatie genormaliseerd werd. De critici van het beleid kunnen zich afvragen hoe zij, in hun verontrusting en angst (ja, ook bij hen!), mensen in hun omgeving afgeschrikt hebben. 

Wellicht komen we uiteindelijk tot de conclusie dat angst bij beide partijen een rol speelde:  bij de een de angst voor het virus, gevoed door de regering en bij de andere de angst voor het verlies van vrijheid en democratie, versterkt door een gevoel, door diezelfde overheid gemarginaliseerd en geneerd te worden. Door dat te erkennen en te bespreken, door daadwerkelijk naar elkaar te luisteren en oprecht te willen begrijpen wat er met de ander is gebeurd, kan er hopelijk begrip ontstaan voor elkaars positie en kan eenieder doorvoelen of en in hoeverre het opportuun is om de hand in eigen boezem te steken, eentueel excuses te maken, te aanvaarden of beide. De wonden zullen anders moeilijk of niet helen en we zullen in elk geval niet verder komen als we de pijnlijke vragen en het persoonlijke gesprek hierover uit de weg blijven gaan. Misschien is het wel zinvol om hiervoor een jaarlijks terugkerende nationale dag van Begrip en Vergeving te organiseren.  Want onderschat het niet: de pijn en het leed zijn groot genoeg om dat te rechtvaardigen.

Blogdo©





Comments (23)

Laat een antwoord achter aan Sue Farmer Reactie annuleren

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Meld je aan om niets te missen

Mijn blogs verschijnen voorlopig nog op Linked in maar worden steeds sneller verwijderd. Wil je op de hoogte blijven als er nieuwe blogs verschijnen en ze hier teruglezen? Meld je dan aan en ik zorg dat je een bericht krijgt.